Presidenti rus, Vladimir Putin i pëlqen ta projektojë veten si një njeri i fortë. Por historia e tij në trajtimin e krizave të fundit në Rusi zbulon një anë tjetër të personalitetit të tij presidencial: atë të paralizës dhe pavendosmërisë.

Një ditë e gjysmë pasi trupat ukrainase sulmuan një pikë kufitare ruse dhe vazhduan, pothuajse pa pengesa, nëpër fushat e gjelbra të rajonit jugor të Kurskut, Putin më në fund bëri vërejtjet e tij të para publike për këtë çështje. Ai e quajti inkursionin një “provokim masiv”, akuzoi Ukrainën se qëllon pa dallim mbi civilët dhe më pas kaloi me shpejtësi në biznese të tjera qeveritare, duke përfshirë mënyrën e shënimit të “Ditës së Punëtorëve të Ndërtimit” të Rusisë.

Do të duheshin pesë ditë të tjera dhe humbja e afro 30 vendbanimeve, përpara se të premtonte një përgjigje ushtarake. Nuk pati asnjë vizitë në rajon për të takuar dhjetëra mijëra të evakuuar, asnjë deklaratë të gjendjes ushtarake.

Në mars, pas sulmit terrorist në sallën e koncerteve Crocus City në Moskë, më vdekjeprurësja në Rusi në dekada, Putinit iu deshën më shumë se 24 orë për t’iu drejtuar kombit. Pavarësisht nga pretendimi i përgjegjësisë nga ISIS-K, ai vazhdoi të këmbëngulte se Ukraina dhe Perëndimi kishin luajtur një rol. SHBA në fakt e kishte paralajmëruar Rusinë se një sulm mund të ishte i pashmangshëm. Putin nuk e vizitoi kurrë vendin e sulmit, apo të mbijetuarit në spital.

Kur Evgeny Prigozhin, atëherë lideri i grupit mercenar Wagner, nisi kryengritjen e tij të ndërprerë qershorin e kaluar, përgjigja e liderit rus u karakterizua nga mospërputhje. Pasi e quajti fillimisht incidentin si “tradhti”, Putin e la atë dy ditë përpara se të fliste sërish publikisht, në të cilën pikë ai falënderoi trupat e Wagner të përfshirë për largimin dhe u ofroi atyre kontrata ushtarake. Pastaj ai e ftoi Prigozhin për çaj në Kremlin. Dy muaj më vonë Prigozhin u vra në një aksident misterioz avioni në Rusi.

Paralele më të largëta janë gjithashtu të lehta për t’u gjetur, dhe Putin zgjodhi këtë javë për të nxjerrë në pah një të tillë vetë. Për herë të parë në 16 vjet ai vizitoi shkollën nr.1 në Beslan, më shumë se një javë përpara 20 ^vjetorit të sulmit terrorist në shkollë që vrau më shumë se 300 njerëz, shumë prej tyre fëmijë. Në vitin 2017, Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut zbuloi se jo vetëm që autoritetet ruse nuk kishin vepruar në bazë të njohurive paraprake të një sulmi të afërt, por se operacioni i sigurisë ishte “i çorganizuar dhe vuante nga mungesa e udhëheqjes”.

“Ai nuk është i zoti në zgjidhjen e krizave”, tha për CNN Boris Bondarev, një ish-diplomat rus i cili dha dorëheqjen dy vjet më parë në shenjë proteste për luftën në Ukrainë dhe që ende jeton jashtë Rusisë. “Është e rrezikshme, nuk është e parashikueshme. Putinit i pëlqen rehatia, i pëlqen kur po u bën krizën të tjerëve, kur kontrollon situatën.” 

Ofensiva e shokut e la Kremlinin të lëkundet

Ekspertët thonë se përgjigja ushtarake e Rusisë në Kursk ka pasqyruar disi reagimet e ngatërruara të presidentit të saj.

“Përgjigja fillestare kur ata kaluan tronditjen e asaj që po ndodhte do të kishte qenë se kë kemi lënë në dollap për t’u mbrojtur”, tha gjeneralmajori australian në pension Mick Ryan, autor i një libri të ri “Lufta për Ukrainën: Strategjia dhe Përshtatja nën zjarr”.

“Pavarësisht nëse janë rekrutët, qofshin batalione të dobët nga teatri ukrainas, apo rezerva strategjike.”

Llogaritë e fushëbetejës kanë mbështetur ndjenjën se një përzgjedhje e larmishme e trupave ruse ishte e nxituar, ndërsa Moska u ndesh me dilemën se si të balanconte mbrojtjen e tokës së saj me ruajtjen e vrullit të ngadaltë në frontin lindor. Zyrtarët ukrainas thanë se disa trupa u zhvendosën nga rajoni i Kharkiv dhe fronti jugor. Udhëheqësi çeçen Ramzan Kadyrov pretendoi më herët se njësia e tij e forcave speciale, brigada Akhmat, ishte vendosur në terren. Oficerët e këmbësorisë detare nga flota e Detit të Zi në Krime janë gjithashtu të përfshirë.

Grupimet e ndryshme ndërlikuan përpjekjet ruse për të koordinuar rezistencën e saj, tha një bloger ushtarak pro-rus që madje vuri në dukje më 14 gusht se Ukraina po krijonte qëllimisht përçarje dhe më pas po tërhiqej, “duke përfituar nga fakti se forcat tona të ndryshme, të cilat jo gjithmonë kanë komunikimet e mira me njëri-tjetrin, u aktivizuan për të zmbrapsur këtë pushtim”.

Përgjigja burokratike e Rusisë ndaj inkursionit ka qenë po aq problematike. Ministri i Mbrojtjes Andrei Belousov ngriti një këshill koordinues për të trajtuar sigurinë në rajonet kufitare dhe këtë javë njoftoi se po ndante përgjegjësitë midis jo më pak se pesë zyrtarëve të ndryshëm.

Kjo, sipas Institutit për Studimin e Luftës, “ka të ngjarë të krijojë konfuzion shtesë brenda Ministrisë së Mbrojtjes ruse dhe fërkime midis Ministrisë së Mbrojtjes ruse, FSB dhe Rosgvardia [garda kombëtare e Rusisë], të cilat të gjitha po përpiqen të operojnë në rajonin e Kurskut dhe mund të rrezikojë aftësinë e Rusisë për të kryer një kundërsulm efektiv.

Megjithatë, më shumë se dy javë më vonë, tani ka shenja të një rezistence më të koordinuar. Dmytro Kholod, komandanti i batalionit “Nightingale” të Ukrainës, aktualisht në Kursk, i tha CNN me telefon të mërkurën se ai ka vënë re një ndryshim në sjelljen e trupave ruse.

“Tani, forcat që ata kanë sjellë në këtë zonë po përpiqen të na sulmojnë disi,” i tha ai CNN. “Ata nuk dorëzohen më me qindra. Ata po përpiqen të qëllojnë dhe të kundërpërgjigjen, por prapë dorëzohen kur ne i sulmojmë.”

Ryan, gjenerali australian në pension, pajtohet se Rusia po ecën përtej fazës fillestare të reagimit në gjunjë dhe duhet të fillojë të duket më e organizuar në ditët dhe javët në vijim. Por, ai beson se dy javët e fundit gjithashtu kanë nxjerrë në pah prioritetet e Putinit dhe se njerëzit e tij nuk janë aktualisht në krye të listës.

“Vendimi do të jetë i Putinit: Cila është më e rrezikshmja për të? Ukraina në Kursk apo  suksesi në Donbas? Unë mendoj se për momentin ai ka vendosur se është më e rrezikshme të mos përparojë në Donbas sesa të hedh gjithçka në Kursk.”

Ekspertët pajtohen se inkursioni i Kurskut nuk e ka ndryshuar rrënjësisht strategjinë e përgjithshme të Putinit – për të rraskapitur Ukrainën dhe për t’u përpjekur t’i rezistojë aleatëve të saj. E megjithatë, lëvizja e befasishme e Ukrainës ka trimëruar ata që kishin vënë në pikëpyetje më parë politikën e Perëndimit për kufizimin e disa llojeve të ndihmës ushtarake dhe përdorimin e tyre brenda Rusisë.

Dhe kjo mund të ketë qenë pjesë e strategjisë së Ukrainës. Më 19 gusht, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky lejoi që perdja e tij e mirënjohjes e mbajtur nga afër ndaj aleatëve të tij perëndimorë të hiqej për një moment.

“I gjithë koncepti naiv, iluziv i të ashtuquajturave vija të kuqe në lidhje me Rusinë, i cili dominoi vlerësimin e luftës nga disa prej partnerëve tanë, është rrënuar këto ditë diku afër Suxhas,” tha ai në një mbledhje diplomatësh ukrainas, duke iu referuar një qyteti rus që trupat ukrainase kishin pushtuar.

Mendimi i tij është se frika perëndimore se Rusia mund të interpretojë përdorimin e raketave me rreze të gjatë veprimi amerikane ose britanike në tokën e saj si një kërcënim konvencional i denjë për një përgjigje bërthamore – doktrina bërthamore ruse e lejon këtë – tani janë më të largëta se kurrë, duke pasur parasysh mungesa e një përgjigje koherente ushtarake ndaj pushtimit të saj të parë të huaj që nga Lufta e Dytë Botërore.

“Strategjia aktuale e NATO-s për të ndihmuar Ukrainën është një strategji për humbje. Është vetëm një strategji për të përjetësuar luftën dhe për të lejuar Rusinë të na presë të gjithëve”, tha Ryan. “Ne kemi nevojë për një rivlerësim themelor.”

Ish-diplomati rus Bondarev argumenton se reagimi i vetë Putinit shërben si provë e mëtejshme se Perëndimi duhet të formulojë një përgjigje më të fuqishme ndaj agresionit të Putinit.

“Kur disa perëndimorë që thonë se nuk duhet ta fusim në qoshe Putinin, sepse ai do të bëhet një mi në qoshe dhe do të luftojë me gjithë fuqinë e tij”, tha ai për CNN. “Tani ne shohim se kur ai vërtet përballet me një krizë, ai nuk është një mi në qoshe, ai është thjesht si një mashtrues. Dhe kjo është arsyeja pse ai nuk duhet të ketë kaq shumë frikë.” CNN

/rtsh/